Pandeminin Psikolojimiz Üzerindeki Olumsuz Etkileri

 

Covid-19 sadece bir medikal sağlık krizi olarak değil, aynı zamanda akıl sağlığı için de acil durum olarak görülmektedir. Bulaşıcı hastalıklar sadece bireylerin fiziksel sağlığını etkilemekle kalmayıp, aynı zamanda enfekte olsun ya da olmasın psikolojik sağlığını ve refahını da etkilemektedir. Bireylerin koronavirüs pandemi sürecindeki güvenlik, barınma, beslenme gibi temel ihtiyaçlarının yetersizliği, eksik veya yanlış bilgilendirmeler, karantina süresinde uzamalar, sosyal destek eksikliği, yaşanan maddi kayıplar, Covid-19 semptomları geliştirmek veya koronavirüs pozitif bireylerle temas edilmesi gibi değişkenler, kişileri salgın sürecinde psikolojik açıdan daha riskli konuma getirmektedir (Kaya, 2020: 123-124).

Salgınların bedensel etkileri yıkıcı ve hayati olsa da, salgınlar sırasında ortaya çıkan psikolojik reaksiyonlar, salgınların bedensel etkilerinden daha uzun süreli etkiler bırakmaktadır (Taylor, 2019). Yapılan çalışmalar evde kalmanın depresyon, sağlık kaygısı, finansal endişe ve yalnızlık duygusunu arttırdığını göstermiştir.

Kişinin özgürlüğünden mahrum kalması, yapmak istediklerini yapamadığına ilişkin içsel deneyimi, engellenmişlik duygusuna yol açmaktadır. Dolayısıyla pandemi sebebiyle engellenmişlik hisseden bireyler, kendilerini normalde olduğundan daha agresif tepkiler verirken bulabilirler. Bu da zaten sınırlı olan sosyal ilişkilerde bozulmaya yol açabilecek bir etkendir. Ayrıca depresif ruh hali ile kişi, hayatından zevk almayan bir konuma gelebilmektedir. Bu durumun devamında ise kendisini hayattan soyutladığı, sosyallikten kaçtığı için depresyon durumu her geçen gün daha ağır şekilde yaşanmaktadır.

Kişinin psikolojik sağlamlığı ile beden sağlığı arasında ilişki vardır. Kişi psikolojik açıdan yoğun stres deneyimlemezse, bağışıklık sistemi de daha dirençli olmaktadır. Stres, bağışıklık sisteminin vereceği tepkiler üzerinde olumsuz etkiler yaratmaktadır. Bu sebeple psikolojik sağlığı korumaya yönelik alınan önlemler, hastalığa karşı da daha dirençli olunmasını sağlamaktadır. Aynı zamanda pandemi sürecinde bedensel sağlığı koruyor olmak için fiziksel aktivitelerde bulunulması önemlidir. Çünkü daha iyi bedensel sağlık, psikolojik iyi oluşla ilgilidir. Bu sebeple pandemi sürecinde düzenli olarak spor yapmak, iyi beslenmek, uyku düzenine dikkat etmek gibi önlemler hem bedensel sağlığı hem psikolojik sağlıklılığı korumak açısından değerlidir.

Tüm bunlara ek olarak psikiyatrik ve psikolojik yardım almanın bu sorunlarla baş etmede etkili bir yöntem olduğunu unutmamak ve profesyonel destek almak için uzmanlar ile iletişime geçmek oldukça önemlidir.